کد مطلب:48031 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » قرآن

قرآن در مورد فطرت انسان چه ميفرمايد؟

قرآن كريم ميفرمايد: فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لاَتَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَ َلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لَـَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَيَعْلَمُونَ(روم،30)

فطرت، در اصل از ماده فطر (بر وزن بذر) به معناي شكافتن چيزي از طول است. واژة فطرت كه در فارسي به سرشت ترجمه ميشود، مصدر نوعي است و دلالت بر نوع خلقت و آفرينش ميكند; ولي معمولاً در مورد انسان به كار ميرود و چيزي را فطري ميگويند كه نوع خلقت انسان، اقتضاي آن را داشته باشد و خدادادي و غير اكتسابي و كمابيش بين همة انسانها مشترك باشد.( معارف قرآن، استاد مصباح يزدي، 3/1، ص 26، در راه حق و نيز / ر.ك: مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهاني، ص 640، چاپ دمشق و بيروت. )

براي اين آيه، تفسيرهايي ارائه شده كه از آن جمله است:

1. احكام دين اسلام به ويژه احكام ريشهاي و پايهاي آن، موافق و منطبق بر فطرت انساني است و بر خلاف مقتضاي فطرت نيست. اگر در دين دستور داده شده كه خدا را پرستش كنيد، موافق فطرت انسان است; چرا كه خواستي در انسان هست كه اين را ميطلبد.( ر.ك: الميزان، ج 16، ص 183، مؤسسة اعلمي، بيروت. ) و منظور از هماهنگي و انطباق كامل يعني تكوين (فطرت) و تشريع (احكام دين) همين است.

2. منظور از ديني كه موافق فطرت است، حالت اسلام و تسليم در مقابل خداست: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الاْ ?ًِسْلَـَمُ (آلعمران،19) بنابر اين، اين حالت انقياد در مقابل خدا امري فطري است; نه اين كه آيه بخواهد بيان كند، جزئيات احكام و قوانين يا چيزهاي ديگر موافق فطرتند.

3. آن كه خداجويي و خداشناسي يكي از خواستهاي فطري انسان است; شاهد اين كه: انسانها در طول تاريخ به رغم اختلافات نژادي، جغرافيايي، فرهنگي و... در جستجوي خدا بودهاند و همواره نوعي دين و اعتقاد به خداي جهانآفرين در ميان بشر وجود داشته است.( ر.ك: معارف قرآن، همان، 3/1، ص 33 / تفسير نمونه، ج 16، ص 422 . )